Toen ik De kat vastpakte om te beginnen lezen, las ik eerst
het citaat op de voorkant:
“Je hebt voortdurend het idee dat er onder deze vederlichte vertelling een grote en diepe waarheid schuilt.”
... en vond het
vreemd dat de uitgeverij zo’n onzinnig citaat gekozen had om op de cover te
zetten. Ik geloofde best dat er in het boek een grote en diepe waarheid kon
zitten, maar ik vond het een beetje vreemd om op de cover toe te geven dat je
het boek eigenlijk niet begrepen hebt en geen flauw idee hebt wat die waarheid
dan zou zijn. Tussen de regels lezen en metaforen ontcijferen is niet altijd
eenvoudig, maar dan hoef je er toch nog niet mee te koop te lopen dat je het
niet kon?
En toen las ik het boek. Een boek dat eigenlijk (bijna)
niets vertelt, niet spannend is, niet echt vrolijk, en toch in één-twee-drie uit is.
En ik begreep volledig wat men met die uitspraak bedoelde. Omdat ik ze
natuurlijk op voorhand al gelezen had, ging ik tijdens het lezen op zoek naar
die diepere waarheid. Ik tastte voorzichtig af of het katje geen metafoor voor
‘geluk’ kon zijn. Maar dat paste toch niet echt. Dan dacht ik dat het misschien
een symbool was voor het ‘kunnen’ leven, erin slagen om iets waardevols en
betekenisvols te maken van je leven. Maar dat paste ook niet helemaal. En toen
besefte ik dat ik het ook niet ging begrijpen. Dat het misschien niet eens te begrijpen viel. Het enige wat ik na het lezen
van het boek begreep, was dat dat kleine katje op een manier slimmer was dan de
mensen die haar wilden temmen. Dat de mens in dit verhaal eigenlijk onbeduidend
is. Dat de natuur en het leven gewoon hun gangetje gaan, wat mensen er ook van
maken.
En misschien is dat wel die grote en diepe waarheid – een beetje
à la ‘Gods wegen zijn ondoorgrondelijk’. De natuur is veel grootser en
machtiger dan de mens. We moeten niet proberen haar volledig te begrijpen of te
controleren, want dat kunnen we niet. Wij temmen het katje niet, het katje temt
ons.
En zo werd ook ik weer nederig met mijn beide voetjes op de
grond gezet. Ofwel begreep ik het niet, ofwel viel er niets te begrijpen, maar
de cover had gelijk. En het katje had gelijk. Een waardevol boek vol mysterie
en één grote levensles. Wat die ook mag zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten