Ik heb nooit de behoefte gevoeld om Turks Fruit te lezen, zeker niet nadat ik Wolkers’ stijl had leren
kennen in Terug naar Oegstgeest. En
toch kon ik het niet laten om zijn waarschijnlijk bekendste titel een kans te
geven, mede omdat ik de eigenwijze mix van ‘hoge’ literatuur en het
‘kinderachtige’ van strips* wel weet te appreciëren. Een uitgestoken tong naar ivoren torens en ouderwets hokjesdenken, zeg maar. Een kans
waar ik geen spijt van heb, maar die wel volledig in lijn met mijn
verwachtingen lag.
Wolkers’ stijl is, hoe contradictorisch het ook mag klinken,
verfijnd platvloers. Hij gaat seks, kots, pissen en schaamhaar niet uit de weg
en ook zijn taalgebruik is vaak ongecensureerd.** En toch is hij geen
Herman Brusselmans, die een sport lijkt te maken van shockeren an sich. Nee,
Wolkers schrijft eerlijk, openhartig en ongecensureerd, maar lijkt dat enkel te
doen om zijn verhaal over te brengen. Die bepaalde scenes zijn een onderdeel van zijn
verhaal en die taal is nu eenmaal zijn manier van spreken. Het is bijna
onschuldig hoe hij er geen graten in ziet om over het schaamhaar (excuseer,
kuthaar) van zijn ‘vriendin’ te schrijven. Het is alsof hij nooit uit het Aards
Paradijs geschopt is en de schaamte, samen met het strategisch geplaatste
blaadje, nooit gekend heeft.
“Goed voor hem”, en een gevoel van bevrijding voor de ene
lezer, ronduit “bah” voor de andere lezer, afhankelijk van hoe ver je zelf van het Aards Paradijs verwijderd bent. Maar of je nu zelf een bontjas van blaadjes verkiest of liever het adamskostuum draagt, toch is het waardevol om dit werk een eerlijke kans te geven. Andere levenswijzen en visies ontdekken is nooit
verloren.
Het verhaal op zich is niets om over naar huis te schrijven, maar is ook zeker niet slecht. Waar het echt om lijkt te draaien in Turks Fruit is echter niet het verhaal, maar de kleurrijke (en soms geurige) herinneringen en indrukken. Het boek geeft eerder een gevoel en een indruk mee aan de lezer, dan een interessant plot.
De bijzondere geïllustreerde uitgave sluit naadloos aan bij
de stijl en het verhaal van Wolkers en daarvoor verdient de tekenaar zeker
speciale erkenning. Chapeau, hoedje af, doe zo voort.
Heb jij Turks Fruit gelezen? Wat vond jij ervan?
* Er is echter niets kinderachtigs aan deze beeldroman (18+!) en
de aanhalingstekens mogen duidelijk maken dat ik de mening niet deel dat (alle) beeldverhalen of strips kinderachtig zijn. Lees maar eens de prachtige strip Thorgal of de
reeks van Vrije Vlucht.
** Een bloemlezing: schijten, pleepapier, stinkend gemene wijf, kut is kut,
zeikertje, melkzwabbers, kontjeneuken, ansjoviskutje, schijterij enz.